Solderen

Wat is solderen?

Dit is een verbindingstechniek waarbij je met een soldeerbout twee metalen door een derde metaal met elkaar verbindt. Het derde metaal heeft een smeltpunt dat een stuk lager ligt dan de twee metalen die met elkaar verbonden worden. Tijdens het soldeerproces wordt door verhitting het verbindingsmetaal vloeibaar gemaakt zodat het aan de twee andere metalen hecht en deze met elkaar verbindt. Om het goed uitvloeien van het gesmolten materiaal te bevorderen, wordt er vaak een vloeimiddel - ook wel soldeerflux genoemd - gebruikt. Het verbindingsmetaal wordt vaak als een dunne draad geleverd, waardoor u een goede controle heeft over hoeveel materiaal u toevoegt waardoor het eenvoudig in gebruik is. Bij draadvormig soldeermateriaal wordt het vloeimiddel vaak in kleine kanaaltjes in de draad verwerkt. Zodra het soldeermateriaal smelt, komt er automatisch voldoende vloeimiddel vrij. In sommige situaties is het wenselijk om meer vloeimiddel toe te voegen. Dit kan met een aparte flux spuitbus of flux pen. Er worden twee soorten solderingen onderscheiden. Hard- en zacht. Zachtsolderen is in de elektronicawereld de meest gebruikelijke manier. Als soldeermateriaal wordt tin met een toevoeging gebruikt. In het verleden werd de milieubelastende combinatie van tin en lood gebruikt.

Wat heeft u bij het solderen nodig?

Er zijn een aantal dingen nodig. Een goede voorbereiding, een soldeerbout en soldeermateriaal . De voorbereiding begint met het goed reinigen van de vlakken die gesoldeerd gaan worden. Dit reinigen kan met een speciaal reinigingsmiddel, maar kan afhankelijk van het oppervlak ook met heel fijn schuurpapier. Op deze manier zijn aansluitdraden en de koperen spoortjes van een printplaat eenvoudig te reinigen zodat ze goed te solderen zijn. Oxidatie aan bedrading en printplaat die voor kan komen bij oudere apparatuur is eenvoudig te verwijderen met een glasfiber borsteltje. U kunt deze borsteltjes en de bijbehorende glasfibervullingen samen bij ons bestellen. Voor het verwijderen van defecte componenten is het handig om desoldeerlint of een desoldeerpomp te gebruiken. Met desoldeerlint of een desoldeerpomp zuigt u na verhitting het vloeibare tin op, waarna een component eenvoudig te verwijderen is. Veel vakmensen en veeleisende hobbyisten die vaak reparatiewerk uitvoeren, bestellen een speciale desoldeerbout of desoldeerstation. Voor het reinigen van de punt van een soldeerbout is het handig om een soldeerbout reinigingsspons te gebruiken. Er zijn twee uitvoeringen. De natte spons die in veel soldeerstations zit en de droge metalen spons. Beiden geven een mooie schone soldeerboutpunt.

Een soldeerbout kopen

U heeft de keus tussen een niet-gereguleerde en een temperatuurgeregeld type. Bij het niet-gereguleerde type heeft de soldeerbout een vaststaand vermogen en staat bij gebruik altijd aan. De temperatuur van dit model varieert bij gebruik. Het is daarom belangrijk om bij een niet-gereguleerd model te zorgen dat het vermogen past bij de soldeerklus. Voor het solderen van kleine onderdelen en dunne bedrading is een vermogen van 15 tot 30 watt voldoende. Bij het solderen van grote componenten en dikke draden kunt u beter een soldeerbout kopen van ongeveer 60 watt. Bij een te laag wattage daalt de temperatuur bij het solderen naar een te lage waarde, waardoor een slecht eindresultaat ontstaat. Om deze reden kiezen veel vakmensen en ervaren hobbyisten voor een regelbare soldeerbout in de vorm van een soldeerstation. Er zijn twee soorten regelbare soldeerbouten. De eerste soort is de meest eenvoudige waarbij het vermogen geregeld wordt. In de lage stand heeft u weinig vermogen en een wat lagere starttemperatuur. In de hoge stand heeft u veel vermogen en een hogere starttemperatuur. De veeleisende gebruiker zal een soldeerbout kopen met elektronische temperatuurregeling zodat de temperatuur bij gebruik constant blijft. Dit model levert het meest professionele soldeerwerk.

Welk soldeertin kiezen?

Bij het solderen van elektrische verbindingen wordt er gebruikgemaakt van soldeermateriaal op tinbasis. Hierdoor is de naam soldeertin breed ingeburgerd geraakt. Vroeger werden er nog geen strenge milieueisen gesteld aan elektronicaproductie. En werd een legering van tin en lood gebruikt. Het voordeel van deze legering is het lage smeltpunt en het gemak waarmee een soldeerverbinding is te maken. Doordat veel oude elektronica bij het huisvuil terechtkomt, waardoor er relatief veel lood in het milieu terechtkwam, zijn er strenge milieueisen ingesteld. Hiermee is het voor de productie van nieuwe elektronica niet meer toegestaan om soldeertin met lood te gebruiken. Loodvrij soldeertin bestaat voornamelijk uit tin met als toevoeging koper en bij de duurdere soorten, zilver. Loodvrij soldeertin heeft een smeltpunt dat circa 43 graden hoger ligt, waardoor bij het solderen een wat hetere soldeerbout nodig is. Loodvrij soldeert ook iets minder makkelijk, maar is ook een stuk minder slecht voor het milieu. Let op, dat oude solderingen die met loodhoudend soldeer zijn gesoldeerd, niet met de loodvrije variant gerepareerd kunnen worden. Gebruik hiervoor de oude loodhoudende variant, die voor dit doel nog steeds verkocht mag worden.