Zaag

De mogelijkheden met een zaag

Zagen worden in de regel gebruikt voor een aantal werkzaamheden: voor het afkorten, voor het maken van gleuven of het maken van (grotere) gaten. Voor handmatige afkortwerkzaamheden worden zagen gebruikt met rechte bladen. Denk hierbij aan de bekende vorm van bijvoorbeeld een hout- of ijzerzaag. Mechanisch/elektrisch werkende afkortzagen gebruiken een cirkelvormig blad, een zaaglint of een recht zaagblad. De reciprozaag en de decoupeerzaag werken met een recht blad, de cirkelzaag met een cirkelvormig blad en de lintzaag met een zaaglint. Het maken van gaten gebeurt middels een zaag, waarbij een (recht) zaagblad gebogen is tot een cirkel. Voor optimale zaagresultaten en snelheid geldt dat zowel zaag als blad afgestemd dienen te worden op het te bewerken materiaal en situatie. Hierna behandelen we veelgebruikte zaagtypen, aan de naam van het gereedschap valt het gebruik vaak al af te leiden.

Zaag voor handmatig afkorten

De houtzaag is een typische gereedschap, meestal voorzien van een langer blad dat grotere zaagtanden heeft. Aan het brede uiteinde van het zaagblad zit vervolgens het handvat gemonteerd. Er zijn een aantal houtzagen voor specifiek gebruik: De kapzaag, een fijn getand gereedschap met evenwijdig zaagblad. Wordt vaker met een verstekbak gebruikt. De zogeheten Japanse zaag, werkt in tegenstelling tot ander gereedschap in de trekkende richting. Dit heeft een aantal voordelen: betere controle over de zaag en doordat niet tegen het gereedschap geduwd wordt is een dunner blad mogelijk. Het blad is overigens aan beide zijden geslepen. De snoeizaag; verkrijgbaar in rechte en gebogen uitvoering. Werkt in beide richtingen, waardoor snel door het hout wordt gegaan. Gereedschap met een gebogen blad kan makkelijk takken van de bovenkant snijden. De ijzerzaag/metaalzaag: voor het weken met metaal. Dit is altijd een beugelconstructie met handvat, waarin het zaagblad wordt opgespannen. Kleine versies worden ook wel minizaag, puk zaag of juniorzaag genoemd. In vergelijking met de houtzagen is de vertanding van het blad veel fijner. Een zaagtype dat veel lijkt op een ijzer- en metaalzaag is de tegelzaag. De tegelzaag heeft een hogere beugel en een speciaal blad.

Zaaggereedschap voor machinaal afkorten

Er zijn een aantal types waarmee u machinaal kunt inkorten: decoupeerzaag, reciprozaag, cirkelzaag en lintzaag. Decoupeerzaag: hier wordt een klein zaagblad middels een electromotor verticaal op en neer bewogen. Het voordeel van deze zaag is de wendbaarheid; kan daardoor als gatenzaag gebruikt worden. De verstelbare voet maakt verstek zagen mogelijk. Deze voet zorgt er echter ook voor dat er niet vlak langs een wand gezaagd kan worden. De wijze van vergrendeling van het zaagblad in de machine is merkafhankelijk. Reciprozaag: lijkt op een boormachine met een zaagblad aan het eind. Is veelal krachtiger dan een decoupeerzaag. Deze zaag wordt gebruik voor het bewerken van o.a. buizen, takken, kozijnen tijdens sloopwerkzaamheden. Voorzien van een flexibel blad kan vlak langs een wand gezaagd worden. Cirkelzaag: werkt middels een elektrisch aangedreven ronddraaiende schijf. Er zijn uitvoeringen als handgereedschap, maar ook gefixeerd in een zaagmachine. Van eenvoudige hobbymachine tot grote industriële machines, de cirkelzaag is er in veel kwaliteiten en uitvoeringen. Afhankelijk van het materiaal dat gezaagd wordt, moet het zaagblad gekozen worden. Lintzaag: hierbij is een zaaglint opgespannen tussen twee wielen, waarvan één elektrisch aangedreven wordt. Tussen de wielen van de lintzaag bevindt zich een zaagtafel waar het te bewerken materiaal over bewogen kan worden om te bewerken.

Zaaggereedschap voor het machinaal maken van gaten

Waar voor kleinere gaten een boormachine gebruikt wordt, wordt voor grotere gaten een gatenzaag of klokzaag gebruikt. Een gatenzaag heeft een recht zaagblad dat tot een cirkel gebogen is. Het gebogen zaagblad zit in een houder. Meestal kunnen zagen van verschillende maat in de houder gemonteerd worden, waardoor de gewenste diameter verkregen wordt. In het centrum zit een cilindrische boor, die als centreerhulp dienst doet. Aan de andere kant van de houder bevindt zich de schacht, waarmee de zaag op de boorkop van een boormachine gemonteerd wordt. Bij een klokzaag maakt de bodem van de zaag deel uit van het zaagblad zelf. Deze “klok” wordt op een, van een houder voorziene, cilindrische boor bevestigd. Per diameter moet een andere “klok” gemonteerd worden. Deze typen worden veel in setvorm aangeboden. Gatenzagen en klokzagen worden gebruikt in combinatie met een boormachine.

Het kiezen van het juiste zaagblad

Bij een deel van de zagen kan het zaagblad, bij slijtage of defect, vervangen worden. Er hoeft dan geen nieuw gereedschap gekocht te worden. Bekendste voorbeelden hiervan zijn de ijzer/metaalzaag, decoupeerzaag en cirkelzaag. Bij ijzer/metaalzagen zijn afmeting en aantal tandjes belangrijk. Het zaagblad dient zo gemonteerd te worden dat de zaagrichting voorwaarts is. Bij zaagjes voor een decoupeermachine moet op de volgde zaken gelet worden: wijze van vergrendeling in de machine, te zagen materiaal. Voor een cirkelzaag gelden deze aandachtspunten: diameter, te bewerken materiaal, gebruik (bijv. gleuven maken, afkorten etc.) en eventuele merk specifieke eigenschappen. Een bijzonder, nog niet eerder besproken zaagtype is de oscillerende zaag. Deze werkt hetzelfde als een schuurmachine die heen en weer beweegt. Bij de zaag is de schuurpad echter vervangen door een zogeheten invalzaagblad. De oscillerende zaag wordt gebruikt voor het maken van uitsparingen. Ook invalzaagbladen zijn bij Allekabels verkrijgbaar.