Momentsleutel

Momentsleutel kiezen

Ze zijn er voor alle denkbare klussen, van hobbymatig gebruik tot hoogwaardige industriële toepassingen. Zo zijn er momentsleutels, maar ook momentschroevendraaiers. Hoe dan ook, ze werken steeds identiek, namelijk via een zogenoemde torsie-arm. Deze geeft via een schaalverdeling bij het handvat van de sleutel, het vooraf ingestelde aandraaimoment aan. Vaak hoort u een klikgeluid wanneer dit vooraf ingestelde aandraaimoment tijdens het aandraaien bereikt wordt. Meestal wordt bij dit stuk gereedschap de keuze geboden uit een doppenset, die via een adapter precies past op het onderdeel dat u wilt vastdraaien. Behalve de specificaties van de (meegeleverde of apart te kopen) doppen en de lengte en diameter van de handgreep, kunt u kiezen tussen modellen met verschillende aandraaimomenten of momentwaarden.

Aandrijving en momentwaarde

Twee termen die bij de keuze van een momentsleutel belangrijk zijn, zijn aandrijving en momentwaarde. De aansluiting van de dop die u gaat gebruiken heet in vaktaal de aandrijving en wordt aangegeven in inchmaten. Daarmee wordt dus het gereedschap aan de bout aangepast. De momentwaarde, dit is het aandraaimoment of de kracht/torsie die u gaat uitoefenen, ervan wordt weergegeven in Newtonmeter (Nm). We leggen het even uit. De formule voor het aandraaimoment is: “moment = kracht x arm” of in natuurkundige eenheden: “Nm = N x m”. Voluit: “Newtonmeter = Newton x meter”. Hoe wordt dit nu berekend? We nemen een voorbeeld. Als u op een sleutel van 1 meter lang een kracht uitoefent van 100 N wordt de bout met 100 Nm vastgedraaid. Om u een beetje een voorstelling te kunnen maken, van wat nu een Newton is: 10 Newton komt overeen met 1kg. De momentwaarde wordt altijd in een bereik weergegeven, bijvoorbeeld 0,1 tot 0,6 Nm of voor een iets forser model 40 tot 210 Nm.

Juist gebruik

Hoewel een goede momentsleutel robuust en daardoor veilig in het gebruik is, is het toch belangrijk om correct ermee om te gaan. Als er bijvoorbeeld veel vuil of een overmaat aan olie aan de bout komt, kan het zijn dat de sleutel vlugger op het ingestelde moment komt. Steeds geldt: als u met een momentsleutel aantrekt, doet u dit in één rustige vloeiende beweging. Zo voorkomt u afwijkingen. Ten slotte: gebruik hem nooit om zaken los te draaien en ontspan de sleutel telkens voordat u hem opbergt.

Heb ik dit stuk gereedschap wel nodig?

U zult zich afvragen waarom u niet gewoon een normale sleutel kunt gebruiken. Dat kan, maar dan zijn beschadigingen aan materiaal of moer niet uitgesloten. Voorbeelden van typische toepassingen van een momentsleutel zijn precisieklusjes waarbij toch kracht moet worden uitgeoefend, bijvoorbeeld bij het instellen van racefietsen, motorfietsen en mountain bikes. Ook bij het werken aan motoren wordt dit type gereedschap gebruikt, bijvoorbeeld bij het aandraaien bij een cilinderkop, een risicovol klusje waarbij de bouten in voorgeschreven volgorde met een specifieke kracht moeten worden vastgezet.